AKADEMIA OPIEKUNÓW DZIEDZICTWA III edycja

Detale klatki schodowej kamienicy przy ul. Chmielnej 130 w Warszawie

Celem projektu ?AKADEMIA OPIEKUNÓW DZIEDZICTWA III edycja” jest zwiększanie społecznego zaangażowania w opiekę nad zabytkami poprzez włączanie wolontariuszy w inwentaryzację detalu architektonicznego obiektów z lat ok. 1850-1939 w Warszawie. Projekt ma także służyć popularyzacji wiedzy o detalu – jako istotnym elemencie dziedzictwa – jego roli, wartości i znaczeniu. W ramach projektu zaplanowano inwentaryzację detali architektury mieszkaniowej, obiektów użyteczności publicznej i poprzemysłowych w Warszawie.

W latach 2017 i 2018 Fundacja Hereditas realizowała I i II edycję projektu ?AKADEMIA OPIEKUNÓW DZIEDZICTWA” w ramach programów NID ?Wolontariat dla dziedzictwa? / ?Wspólnie dla dziedzictwa?. W ramach I i II edycji ogółem 36 wolontariuszy inwentaryzowało i dokumentowało detal architektoniczny obiektów ok. 1850-1939 z warszawskiej Pragi oraz pilotażowo ze Śródmieścia, a zebrany materiał umieszczono w internetowej bazie Lapidarium Detali Architektonicznych, obecnie pod adresem: lapidarium.fundacja-hereditas.pl. Aktualnie w bazie znajdują się detale ponad 250 obiektów z terenu Warszawy. Jest to trwały rezultat dwóch pierwszych edycji projektu. W bazie znajduje się ponadto zebrana przy okazji innych działań Hereditas dokumentacja detali z kilkudziesięciu obiektów z innych mazowieckich miast: 40 obiektów z Ciechanowa, 24 obiektów z Pułtuska, 10 obiektów z Mławy, 6 obiektów z Płocka. W ramach II edycji projektu “Akademia Opiekunów Dziedzictwa” (2018) wydano – także jako trwały rezultat projektu – książkę ?Detal architektoniczny warszawskiej Pragi 1850-1939? pod red. naukową prof. dr hab. inż. arch. Jadwigi Roguskiej, ze zbiorem studiów kilku autorów nt. różnych rodzajów detalu arch. na Pradze.

Działania związane z rozpoznaniem i upowszechnianiem wiedzy o detalu weszły już do stałego spektrum działań Fundacji Hereditas, a w efekcie poprzednich edycji projektu uformował się przy Hereditas stały zespół wolontariuszy (kilkanaście osób), którzy w sposób ciągły włączają się w prowadzone przez Hereditas działania upowszechniające wiedzę o detalu arch. jako istotnym elemencie kulturowego dziedzictwa. Organizujemy m.in. otwarte spacery szlakiem detali arch. kamienic, rozpoczęliśmy inwentaryzację detali kilku innych, wybranych miast Mazowsza (wspomniane wyżej: Ciechanów, Pułtusk, Płock, Mława, a w bieżącym roku także Płońsk, Siedlce, Przasnysz i Węgrów), a z wykonanej przez nas do tej pory dokumentacji w bazie korzystają już szeroko konserwatorzy, historycy sztuki, architekci, varsavianiści. Nasze Lapidarium Detali Architektonicznych wysoko ocenia Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków. Dokumentację z bazy wykorzystujemy m.in. do promocji/prezentacji dziedzictwa Warszawy i Mazowsza, w tym na FB i Instagramie Fundacji Hereditas: @fundacja_hereditas.

Podczas III edycji projektu ?Akademia Opiekunów Dziedzictwa” wolontariusze będą kontynuować dokumentację detalu obiektów z lat ok. 1850-1939 ze Śródmieścia ? cennego kulturowo obszaru historycznej Warszawy. Stan tego dziedzictwa wskazuje na konieczność intensywnych działań konserwatorskich i rewitalizacyjnych (kamienice). Rewitalizacja historycznych obszarów miasta należy dziś do zadań określanych jako priorytetowe przez władze Warszawy. Wiele obiektów adaptuje się do nowych funkcji, co wiąże się ze zmianami w ich tkance. Ważne jest zatem udokumentowanie istniejącego stanu obiektów i ewentualne określenie wytycznych konserwatorskich ? jako działania prewencyjne dla możliwie pełnego utrzymania oryginalnej tkanki.

W latach 2017-2020 prace wolontariuszy inwentaryzujących detale architektoniczne – głównie warszawskiej Pragi – koordynowali Jarosław Zieliński i Piotr Grzegorz Mądrach. W bieżącej edycji projektu prace wolontariuszy koordynować będą: historyk sztuki Jerzy S. Majewski i architekt Grzegorz Mika.

Zapraszamy do udziału w pracach naszego zespołu wolontariuszy! Zgłoszenia: katarzynakomar@wp.pl.

Na zdjęciach: dokumentacja detali architektonicznych w ramach projektu Akademia Opiekunów Dziedzictwa III edycja – 2022 r.

AKADEMIA OPIEKUNÓW DZIEDZICTWA III edycja

Dofinansowano w ramach programu Narodowego Instytut Dziedzictwa ? Wspólnie dla dziedzictwa