Warsztaty terenowe Studeo et Conservo 2019 (zdj. archiwalne)
Otwieramy kolejną edycję projektu STUDEO ET CONSERVO! Celem zadania jest umożliwienie odbiorcom (19-100+ lat) aktywnego udziału w programie edukacyjnym, który poszerzy ich wiedzę w zakresie historii sztuki, wiedzy o zabytkach i sztuce dawnej, umożliwi zapoznanie się z praktycznymi aspektami konserwacji zabytków (warsztaty, pracownie konserwacji, badania terenowe etc). Aktywizująca formuła projektu sprzyjać będzie rozwijaniu kreatywności i wymianie doświadczeń odbiorców poprzez kontakt ze specjalistami: historykami sztuki, konserwatorami zabytków, muzealnikami, przy czynnym wykorzystaniu metod tradycyjnych i nowoczesnych (różne techniki konserwacji zabytków, multimedia, Internet), a przede wszystkim poprzez kontakt z zabytkową substancją. W ramach projektu wspólnie z naszymi odbiorcami będziemy kontynuować prace nad wirtualnym Lapidarium Detali Architektonicznych, a na zakończenie zaprosimy uczestników do samodzielnego przygotowania własnego projektu rewitalizacji wybranego zabytku. Elementem programu tegorocznej odsłony STUDEO ET CONSERVO będzie też utworzenie serwisu www “Zabytki – interwencje”.
Logo projektu
Podczas XII edycji projektu STUDEO ET CONSERVO (2019) zaprojektowaliśmy specjalne logo dla naszego projektu. Inspiracją dla logotypu stała się jedna z kamienic na warszawskiej Pradze ? przy ul. Marcinkowskiego 9 (wg zdjęcia Anny Szwałkiewicz). To logo towarzyszyć nam będzie także podczas tegorocznej edycji projektu:
Dla kogo STUDEO ET CONSERVO?
Dla wszystkich, którym bliskie są warszawskie zabytki! Jeśli chcesz wiedzieć więcej o kulturowym dziedzictwie Warszawy i jego ochronie, o opiece nad warszawskimi zabytkami, o ich konserwacji i rewitalizacji ? to ten projekt jest właśnie dla Ciebie! Z racji znacznego stopnia trudności przewidzianych zadań warsztatowych (m.in. praca w terenie, w obiektach zabytkowych oraz w pracowniach konserwatorskich) do udziału zapraszamy osoby dorosłe, w wieku 19-100+ lat!
Co w programie?
– warsztaty konserwacji zabytków w tematycznych w pracowniach konserwatorskich
– warsztaty terenowe i wizyty studyjne w zabytkach
– warsztaty konserwacji drewna
– inwentaryzacja i dokumentacja detalu architektonicznego warszawskich kamienic i budynków użyteczności publicznej z lat ok. 1850-1939 oraz rozbudowa wirtualnego Lapidarium Detali Architektonicznych
– badania stratygraficzne kamienic warszawskich
– utworzenie strony internetowej ?Zabytki ? interwencje?
– spotkania z konserwatorami zabytków, historykami sztuki, archeologami, varsavianistami
– bardzo bliski kontakt z zabytkową substancją!
Czy coś jeszcze?
Tak, na zakończenie odbędzie się całodniowy warsztat terenowy wspólnej realizacji wybranego projektu rewitalizacji zaproponowanego przez uczestników!
Program
- warsztaty konserwacji zabytków w tematycznych w pracowniach konserwatorskich – warsztaty w zlokalizowanych na terenie Warszawy i w jej okolicach pracowniach konserwacji, z którymi współpracuje Fundacja Hereditas, m.in. pracownie malarstwa, sztukaterii, kamienia (przy cmentarzu Powązki) etc.; w ramach warsztatów uczestnicy wezmą udział w prostych czynnościach konserwatorskich, jak odkuwanie w kamieniu, odlewy sztukatorskie, wykonywanie prostych detali architektonicznych, ciagnięcie gzymsów, nakładanie powłok malarskich etc.; w trakcie warsztatów odbiorcy będą mieli okazję poznać ?od podszewki? pracę konserwatora zabytków, zapoznać się z najnowszymi technikami i technologiami konserwatorskimi, wziąć udział w przygotowanych specjalnie dla nich pod tym kątem ćwiczeniach;
- warsztaty terenowe i wizyty studyjne w obiektach – warsztaty umożliwiające odbiorcom bezpośredni świadomy kontakt z zabytkową substancją, prowadzone na terenie zlokalizowanych w Warszawie, w tym na poddawanej obecnie intensywnej rewitalizacji Pradze, obiektów zabytkowych, w których zakończyły się, trwają bądź niebawem rozpoczną się prace konserwatorskie i rewitalizacyjne; uczestnicy tych warsztatów będą mieli okazję do zapoznania się z zasadami fotografii dokumentacyjnej, identyfikowaniem, fotografowaniem i opisywaniem detali architektonicznych etc. W tej edycji projektu przyglądać się będziemy przede wszystkim architekturze i detalowi architektonicznemu dwudziestolecia międzywojennego, rozpoznamy zasoby i stan zachowania tego fragmentu architektonicznego dziedzictwa Warszawy.
Terminy warsztatów terenowych i wizyt studyjnych w zabytkach:
- warsztaty konserwacji drewna – w edycji 2019 r. Studeo et Conservo przeprowadziliśmy warsztaty konserwacji metalu, które spotkały się z ogromnym zainteresowaniem uczestników; w trakcie projektu okazało się (rozmowy z odbiorcami projektu w 2019), że istnieje także potrzeba zorganizowania warsztatów konserwacji drewna i zabytkowych przedmiotów wykonanych z drewna, stąd do projektu w edycji 2021 zaplanowaliśmy ich wprowadzenie w rozszerzonej formule. Przeprowadzone będą przez specjalistów konserwacji drewna.
- utworzenie strony internetowej ?Zabytki ? interwencje?, do której uczestnicy projektu, a po zakończeniu projektu odbiorcy kolejnych edycji Studeo et Conservo, wolontariusze, społeczni opiekunowie zabytków, lokalni działacze etc. samodzielnie będą mogli dodawać informacje o zagrożonych obiektach historycznych i zabytkach z terenu Warszawy oraz całego kraju. Zakładka będzie narzędziem informującym i umożliwiającym szybką interwencję w przypadku zaobserwowania niepokojących zdarzeń dotyczących zabytków: aktów dewastacji, wandalizmu, podejrzanych działań o charakterze niszczącym substancję zabytkową, działań bezprawnych. Zakładka będzie zbudowana w oparciu o mapę, na której każdy uczestnik będzie mógł samodzielnie dokonać wpisu z poziomu urządzenia mobilnego, np. smartfonu, tabletu bądź z poziomu komputera stacjonarnego. Wpis będzie zawierał informacje o zdarzeniu oraz dokładną lokalizację GPS, która zostanie ujawniona na mapie. Dokonane w ten sposób wpisy będą stanowiły narzędzie społecznego nadzoru nad dziedzictwem kultury. Mogą również stanowić źródło informacji dla organów odpowiedzialnych za nadzór nad ochroną zabytków (wartość dodana projektu).
- warsztat terenowy realizacji wybranego projektu rewitalizacji ? w trakcie warsztatów uczestnicy proponować będą własne koncepcje rewitalizacji wybranych przez siebie, najbardziej zagrożonych, zdegradowanych zabytków z terenu Warszawy, np. zaniedbanego skweru, kapliczki, podwórka etc. Z propozycji tych wybierzemy na koniec programu jeden projekt, który wspólnie zrealizujemy. Czy będzie to wystawa fotografii na murze opuszczonej fabryki, aranżacja zaniedbanego skweru/podwórka, zaniedbanej kamienicy, uporządkowanie i odnowienie podwórkowej kapliczki etc. ? zależeć będzie od uczestników projektu, pomysłów może być wiele, mamy nadzieję, że nie zabraknie ich odbiorcom naszych warsztatów, których przygotowywać będziemy do tych działań przez cały projekt.
LAPIDARIUM DETALI ARCHITEKTONICZNYCH
W XII edycji projektu (2019) uczestnicy zaproponowali utworzenie na zakończenie projektu internetowego Lapidarium Detali Architektonicznych, do którego mogłyby trafiać ?złowione? (sfotografowane, opisane) przez nich w trakcie warsztatów terenowych najpiękniejsze detale architektoniczne warszawskich zabytków. Powstała baza danych – w zakładce fundacja-hereditas.pl/lapidarium (Lapidarium Detali Architektonicznych), w której umieszczone zostały wykonane przez uczestników podczas warsztatów zdjęcia detali architektonicznych obiektów z terenu Pragi i Warszawy lewobrzeżnej, a które to obiekty badali i dokumentowali w trakcie warsztatów. W kolejnych edycjach projektu (Studeo et Conservo 2020 / XIII i XIV edycja) Lapidarium zostało rozbudowane o kolejne detale udokumentowane przez uczestników projektu i wolontariuszy Fundacji Hereditas podczas warsztatów terenowych. W chwili obecnej w Lapidarium znajduje się ponad 2000 detali architektonicznych! I planujemy jego dalszą rozbudowę ? w ramach bieżącej edycji projektu Studeo et Conservo (2021) uczestnicy projektu będą dokumentować (opisy i zdjęcia) kolejne detale w trakcie warsztatów terenowych i wizyt studyjnych w zabytkach, a materiał ten, po odpowiedniej obróbce, trafi do rozbudowanego o kolejne rekordy Lapidarium. Baza danych Lapidarium Detali Architektonicznych stanowi trwały rezultat projektu, jest wartością dodaną, z której korzystają nie tylko miłośnicy dziedzictwa Warszawy, lecz także konserwatorzy, architekci, historycy sztuki, a także osoby prowadzące rewitalizacje zabytkowych obiektów. Dodatkowo, jak podsumowanie tego działania, zaplanowano wydanie nieobjętej dystrybucją na rynku księgarskim publikacji z wybranymi, przykładowymi detalami architektonicznymi udokumentowanymi przez uczestników warsztatów w terenie.
Prowadzący
Poszczególne warsztaty w ramach projektu poprowadzą uznani historycy sztuki, konserwatorzy zabytków, varsavianiści, m.in. Grzegorz Mika, Andrzej Cichy, Piotr Grzegorz Mądrach. Korzystajcie z ich wiedzy!
Ten projekt to prawdziwa uczta dla miłośników zabytków!
Zgłoszenia (z krótkim uzasadnieniem chęci udziału w projekcie): katarzynakomar@wp.pl
Projekt Studeo et Conservo 2021 (XV edycja) dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury ? państwowego funduszu celowego. Wartość dofinansowania: 75 000 zł. Całkowita wartość zadania: 100 700 zł.
Partnerzy:
Miasto Stołeczne Warszawa Dzielnica Praga-Północ
Polska Izba Artystów Konserwatorów Dzieł Sztuki
Pracownia Zabytki.doc
Patroni medialni:
?Spotkania z Zabytkami? / zabytki.online
varsavianista.pl
?Stolica”
Więcej o poprzednich edycjach STUDEO ET CONSERVO
W 2007 r. na stronie Fundacji Hereditas pojawiło się zaproszenie dla starszych dzieci i młodzieży do udziału w projekcie STUDEO ET CONSERVO. Program przewidywał warsztaty w pracowniach konserwatorskich i wizyty studyjne w warszawskich zabytkach. Projekt spotkał się z tak dużym zainteresowaniem, że w kolejnych latach z sukcesem i przy niesłabnącym entuzjazmie warszawskiej młodzieży realizowaliśmy kolejne edycje STUDEO ET CONSERVO, a w 2010 r. otworzyliśmy pierwszą edycję projektu dla dorosłych. Dotychczas przeprowadzone edycje STUDEO ET CONSERVO to setki godzin spotkań z zabytkami ? przede wszystkim Warszawy, ale i kilku innych miast Polski, m.in. Łodzi, Radomia, Pułtuska, Modlina, Otwocka, Szydłowca i Chęcin ? setki godzin warsztatów konserwatorskich (każdorazowo koordynowanych przez konserwatorów zabytków, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno obiektom, jak i uczestnikom warsztatów), wizyt w zabytkach, objazdów terenowych (np. coroczne objazdy po dworach i pałacach Mazowsza), wykładów i spotkań z muzealnikami, konserwatorami, historykami sztuki, architektami, varsavianistami. W zrealizowanych dotąd edycjach STUDEO ET CONSERVO wzięło udział blisko tysiąc uczestników w wieku od 13 lat (edycje dla dzieci i młodzieży) do 100+ lat (edycje dla dorosłych).
Warsztaty terenowe Studeo et Conservo 2019 (zdj. archiwalne)