Kamienica księcia Bronisława Massalskiego, ul. Jagiellońska 9
Obiekt wzniesiony przed 1912 r. w układzie zamkniętym, wokół podwórza (za: J. Zieliński, Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, t. 5, Warszawa 1999).
Opis architektury i stan zachowania; detal architektoniczny
Kamienica frontowa murowana, otynkowana, sześciokondygnacyjna, dwunastoosiowa, na cokole, zwieńczona trójkątnym naczółkiem. Przejazd bramny obejmuje piątą i szóstą oś. Gzymsy kordonowe ponad pierwszą, drugą i ? wydatny, wsparty na konsolach ? nad piątą kondygnacją. Gzyms koronujący profilowany, wsparty na niewielkich podwójnych konsolach. Okna w kształcie silnie wydłużonych prostokątów, w szczycie ? okno termalne. Na kondygnacjach drugiej, trzeciej i czwartej ? na osiach czwartej i dziesiątej ? zachowane balkony w większości o pierwotnych balustradach. Dwie dolne kondygnacje boniowane, od kondygnacji trzeciej do piątej pilastry w wielkim porządku zwieńczane rodzajem głowic dekorowanych motywami z repertuaru form zmodernizowanej secesji. Gdzieniegdzie zachowane pozostałości dekoracji sztukatorskiej w formie muszli przegrzebka i kwiatów. Przejazd bramny czteroprzęsłowy, rozczłonkowany lizenami przechodzącymi w gurty, po obu stronach wlotu do przejazdu odboje kuliste kanelowane. Z przejazdu bramnego po lewej stronie wejście do mieszkania, po prawej stronie ? wejście na główną klatkę schodową. Główna klatka schodowa na planie prostokąta, schody żeliwne, pokrycie stopnic ? z drewna. Wypełnienie balustrady ażurowe, kute, z wygiętych esowo prętów. Na podestach pięter i półpięter płytki ceramiczne firmy Dziewulski i Lange (ubytek na jednej z kondygnacji ukazujący odbicie sygnatury firmy). Na stropie ostatniej kondygnacji pozostałości dekoracji sztukatorskiej ? fryz z motywami muszli. W przyziemiu elewacji bocznej oficyny ? relikty żeliwnego zdroju. Kamienica o pierwotnie bogatym detalu architektonicznym ? wystrój obecnie w stanie daleko posuniętej destrukcji, jednak w przeważającej mierze oryginalny, co stanowi o wyjątkowej wartości całego obiektu.
